Günümüz düşünüldüğünde hızlı ve güvenli depolama dendiğinde akla ilk olarak SSD gelmektedir. Bir süredir bilgisayarlarda gittikçe daha fazla karşımıza çıkan SSD sürücüler, gün geçtikçe geleneksel sabit disklerin yerine geçmektedir. SSD’lerin ön plana çıktığı dönemden bu yana SATA II arabiriminin 3 GBps hızı kısa sürede maksimum potansiyeline ulaşmıştır.
Benzer bir durum 6 GBps’lik SATA III için de geçerli olduğu söylenebilir. Günümüzde satışta olan neredeyse bütün SATA III SSD’ler, 6 GBps hızıyla sınırlı olmaktadır. Yeni bir SATA standardı yakın bir gelecekte karşımıza çıkacak mı bilinmemektedir.
Son yıllarda ortaya çıkan yeni arabirimler ise yeni bir SATA standardını gereksiz kılacak kadar etkileyici bir yapıya sahiptir. Bu arabirimler ise M.2, U.2, NVMe gibi yeni terimler olarak karşımıza çıkmaktadır.
Öncelikle SATA standardından bahsetmek gerekmektedir. SATA III uzun süredir bu sektörün gayri resmi kazananı olarak karşımızda bulunmaktadır. Ancak yeni seçenekler ortaya çıktıkça, hız açısından SATA standardı yetersiz, eksik kalmaya başlamıştır. En yeni denebilecek SATA revizyonu 3.2, ya da diğer adıyla SATA Express, ana kartın PCIe kanallarına göre 8 ila 16 GBps arasında bir hız değeri sunabilmektedir. Her ne kadar bu hız artışı SATA III’e kıyasla dikkate değer bir kıstas olsa da, yeni alternatiflere kıyasla SATA Express çok geride kalmaktadır. Üstelik SATA Express destekli SSD bulmak hiçte kolay olmamaktadır.
M.2
İlk etapta Next Generation Form Factor (NGFF) olarak isimlendirilen M.2 arabiriminin en önemli özelliği küçük boyutlu disklere izin vermesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Günümüzde satılan pek çok M.2 SSD, 12-30 mm x 16-110 mm boyutlarına sahiptir. Bu ufak boyutlar, M.2 diskleri özellikle dizüstü bilgisayarlar için oldukça etkili bir seçenek sunmaktadır. SATA III ve PCIe destekli M.2, hız konusunda da etkileyici denebilecek özelliklere sahip olmaktadır. Eğer ana kartınızda 4 ya da daha fazla PCIe kanalı desteği varsa M.2 SSD’ler ile 32 GBps hıza ulaşmak mümkün hale gelmektedir.
AHCI ve NVMe ara yüzlerini destekleyen M.2, PCIe ara yüzü sayesinde teorik olarak PCIe SSD’ler ile benzer bant genişliğinde, aynı performansı sunabilmektedir. Elbette bu değerler, SATA ara yüzlü M.2 diskler için geçerli değildir. Ancak bu diskler, M.2 form faktörünü kullanan SATA diskler olmasından dolayı, klasik SATA III disklere kıyasla çok az performans artışı göstermektedir.
U.2
U.2 ya da orijinal kod ismiyle SFF-8639, henüz oldukça yeni bir depolama arabirimidir. U.2 arabirimi, günümüzde bazı PCIe ara yüzlü 2.5 inçlik disklerde karşımıza çıkmaktadır. M.2’nun zıttına U.2 diskler, dizüstü sistemler yerine daha çok masaüstü ve sunucu sistemlerde kendine yer edinebilmiştir. U.2 arabirimi, her ne kadar büyük ana kart geliştiricilerinin desteğini alsa da çoğu ana kartta bu arabirim desteklenmemektedir. Eğer elinizde mevcut bir U.2 disk bulunuyorsa, bu diski ana karta bağlamak için U.2-M.2 dönüştürücüsü satın almanız kullanabilmeniz açısından önemlidir.
NVMe
Non-Volatile Memory Express açılımının kısaltması olan NVMe, temelde AHCI protokolünün yerini alması için tasarlanmıştır. AHCI yıllar önce eskiyen IDE protokolünün yerini almıştır. AHCI sayesinde geleneksel HDD’ler, veri yükünü çok daha verimli bir şekilde yönetmektedir. Ancak aynı verimlilik SSD’lerde gözlenememektedir. NVMe ile birlikte SSD’ler daha geniş komut kuyruklarını daha verimli bir şekilde işleyebilme özelliği kazanmıştır. NVMe ayrıca da modern SSD’lerin paralellik özelliğini çok daha etkili kullanabilmektedir.
Windows 7’den itibaren çıkan bütün Windows sürümleri NVMe sürücüleriyle entegre olarak karşımıza gelmektedir. Linux cephesindeyse NVMe protokolü 2012’den bu yana desteklenmekte ve her geçen gün gelişimini devam ettirmektedir.
https://www.longlinememory.com